ROMATİZMAL TESTLER NELERDİR

ROMATİZMAL TESTLER NELERDİR

Romatizmal hastalıkların tanısında kullanılan testler, bu hastalıkların varlığını belirlemek ve ayırt etmek için önemlidir. Bu testler, özellikle iltihaplı romatizmal hastalıklar, eklem hastalıkları ve bağ dokusu hastalıklarının tanısında kullanılır. İşte romatizmal hastalıkların tanısında yaygın olarak kullanılan bazı testler:

1. Eritrosit Sedimantasyon Hızı (ESR)

Eritrosit Sedimantasyon Hızı (ESR), kandaki kırmızı kan hücrelerinin (eritrositlerin) bir saat içinde plazmanın altına çökme hızını ölçer. Yüksek ESR, vücutta iltihaplanma veya enfeksiyon olduğunu gösterebilir. Romatoid artrit, lupus ve diğer iltihaplı durumlar bu testte yüksek değerler gösterebilir.

2. C-Reaktif Protein (CRP)

CRP, karaciğer tarafından üretilen ve iltihaplanma sırasında kanda yüksek seviyelerde bulunan bir proteindir. Yüksek CRP düzeyleri, akut iltihaplanma veya enfeksiyon durumlarını işaret eder. Romatizmal hastalıklarda CRP seviyesi genellikle yüksektir.

3. Romatoid Faktör (RF)

Romatoid Faktör (RF), otoimmün hastalıkların tanısında kullanılan bir antikordur. Özellikle romatoid artrit hastalarının çoğunda RF pozitiftir. Ancak RF pozitifliği, lupus veya Sjögren sendromu gibi diğer otoimmün hastalıklarda da görülebilir.

4. Anti-Sitrülinlenmiş Protein Antikorları (Anti-CCP)

Anti-CCP antikorları, romatoid artrit tanısında yüksek özgüllüğe sahip bir testtir. Anti-CCP pozitifliği, romatoid artritin erken tanısında ve hastalığın prognozunda önemli bir belirteçtir.

5. Antinükleer Antikorlar (ANA)

ANA testi, vücudun kendi hücrelerine karşı antikorlar üretip üretmediğini belirler. ANA pozitifliği, lupus, skleroderma, Sjögren sendromu ve polimiyozit gibi çeşitli bağ dokusu hastalıklarında yaygındır.

6. HLA-B27

HLA-B27, bazı iltihaplı romatizmal hastalıklarla ilişkilendirilen bir genetik markördür. Ankilozan spondilit, reaktif artrit ve bazı diğer spondiloartropatilerde HLA-B27 pozitifliği sıklıkla görülür.

7. Kompleman Düzeyleri

Kompleman sistemi, bağışıklık yanıtında rol oynayan bir grup proteindir. Lupus gibi bazı romatizmal hastalıklarda, kompleman düzeyleri düşük olabilir. C3 ve C4 gibi spesifik kompleman proteinlerinin düzeyleri, hastalığın aktivitesini değerlendirmede yardımcı olabilir.

8. Tam Kan Sayımı (CBC)

Tam kan sayımı, kandaki farklı hücre tiplerinin (kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, trombositler) sayısını ve yüzdesini ölçer. Anemi, enfeksiyon veya diğer kan hastalıklarını belirlemek için kullanılır. Romatizmal hastalıkların seyri sırasında kan hücrelerinde değişiklikler gözlemlenebilir.

9. Ürik Asit

Ürik asit düzeyleri, gut hastalığının tanısında önemlidir. Yüksek ürik asit seviyeleri, eklemlerde ürat kristallerinin birikmesine ve ağrılı artrit ataklarına yol açabilir.

10. Spesifik Antikor Testleri

  • Anti-dsDNA ve Anti-Smith (Sm) antikorları: Lupus tanısında kullanılır.
  • Anti-Ro (SSA) ve Anti-La (SSB) antikorları: Sjögren sendromu ve lupus tanısında önemlidir.
  • Anti-Jo-1 antikorları: Polimiyozit ve dermatomiyozit tanısında kullanılır.

Sonuç

Romatizmal hastalıkların tanısında kullanılan testler, hastalığın türüne, şiddetine ve seyrine göre değişiklik gösterebilir. Bu testlerin sonuçları, hastanın klinik durumu ve diğer tanısal yöntemlerle birlikte değerlendirilmelidir. Romatizmal hastalıkların tanısı ve tedavisi için romatoloji uzmanına başvurmak önemlidir.