DİYALİZDE YAPILAN TESTLER
Diyaliz tedavisine ilk defa alınacak hastalarda kan grubu bilinmiyorsa kan grubu tayini ve son bir ay içinde bakılmamışsa HIV ve Hepatit testleri (HBsAg, Anti HBs ve Anti HCV) yapılır. Daha sonra kronik hemodiyaliz ve periton diyalizi hastaların takibinde;
Hemodiyaliz hastalarında;
a) Ayda bir defa yapılması gereken tetkikler;
- Kan üre veya üre nitrojeni (giriş ve çıkış),
- Serum kreatinini (giriş ve çıkış),
- Serum potasyumu (giriş ve çıkış),
- Serum sodyum, kalsiyum ve fosfor,
- Alanin aminotransferaz (ALT),
- Kan şekeri,
- Serum total protein ve albümin,
- Hemogram (6-12 parametre),
- Kt/V, URR.
b) Üç ayda bir defa yapılması gereken tetkikler;
- Hepatit göstergeleri negatif olan hastalarda ELISA 2, 3 veya Mikropartikül İmmün Assay (MEIA) veya kemiluminesans yöntemiyle tayin edilmek kaydıyla HBsAg, HBsAb, Anti-HCV, (HBsAb pozitif olan hastalarda HBsAg ve HBsAb tetkikleri 3 ay yerine 6 ayda bir yapılır)
- Serum demiri, total demir bağlama kapasitesi, ferritin,
- Ürik asit,
- C-reaktif protein,
- Venöz bikarbonat (total karbondioksit),
- Alkalen fosfataz,
- İntakt paratiroid hormon,
- Diyabetik hastalarda HbA1c.
c) Altı ayda bir defa yapılması gereken tetkikler;
- Lipitler (total kolesterol, LDL-kolesterol, HDL-kolesterol, trigliserid),
- Anti-HIV tetkikleri (ELİSA 2-3, Mikropartikül İmmünassay-MEIA veya kemiluminesans),
- Tele kardiyogram,
- Elektrokardiyogram.
d) Yılda bir defa yapılması gereken tetkikler;
- Hepatit göstergeleri pozitif olan hastalarda ELISA 2, 3 veya Mikropartikül İmmün Assay (MEIA) veya kemiluminesans) yöntemiyle tayin edilmek kaydıyla HBsAg, HBsAb, Anti-HCV,
Bu periyodlarda tetkikleri yapılan hastalar başka merkezde diyalize girdiğinde tetkiklerin yeniden yapılmasına gerek yoktur.
Periton diyalizi hastalarında;
Takip sıklığı: Tedavi ile ilgili bir tıbbi gereklilik veya komplikasyon olmadığı sürece periton diyalizi hastalarının ayda bir kez periton diyalizi merkezi tarafından kontrolü yapılır. Tedavinin birinci yılını tamamlamış olan hastalar, klinik durumlarına göre merkez tarafından bir veya iki ayda bir izlenebilir.
Periton diyalizine yeni başlayan veya periton diyalizi merkezine ilk kez gelen hastaların kan grubu tayini, HIV ve hepatit testleri öncelikle yapılır.
a) Her kontrolde yapılması gereken tetkikler;
- Kan üre veya üre nitrojeni,
- Serum kreatinin,
- Serum sodyum, potasyum,
- Serum kalsiyum, fosfor,
- Kan şekeri,
- Total protein ve albümin,
- Alanin aminotransferaz,
- Hemogram (6-12 parametre).
b) Üç ayda bir defa yapılması gereken tetkikler;
- Ürik asit,
- Venöz bikarbonat (total karbondioksit),
- Serum demiri, total demir bağlama kapasitesi, ferritin,
- C-reaktif protein,
- İntakt paratiroid hormon,
- Alkalen fosfataz,
- Diyabetik hastalarda HbA1c.
c) Altı ayda bir defa yapılması gereken tetkikler,
- Lipidler (total kolesterol, HDL-kolesterol, LDL-kolesterol, trigliserid),
- Tele kardiyogram,
- Elektrokardiyogram,
- Diyaliz yeterlilik göstergeleri (Kt/Vüre) (İlk test periton diyalizine başlandıktan sonra ilk ay içinde yapılır ve daha sonra 6 ayda bir tekrarlanır. Klinik gereklilik halinde daha sık yapılabilir).
d) Yılda bir defa yapılması gereken tetkikler;
- HBsAg, HBsAb, Anti-HCV, Anti-HIV (ELISA 2,3 veya mikropartikül immünassay veya kemiluminesans yöntemiyle),
- Burun kültürü (klinik gereklilik halinde daha sık yapılabilir).
e) Diğer uygulamalar;
- Peritoneal eşitlenme testi (PET): İlk test periton diyalizine başlandıktan sonra 4-8. haftalarda yapılır ve daha sonra klinik gereklilik halinde tekrarlanır.
- Bağlantı seti değişimi: Altı ayda bir veya bir aydan kısa sürede tekrarlayan peritonit atağından sonra değiştirilir.
- Hasta eğitimi: Tedavi başlangıcında yapılır ve daha sonra altı ayda bir tekrarlanır.
- Ev ziyaretleri: Hastanın klinik durumunun gerektirmesi halinde merkezler tarafından ev ziyaretleri yapılabilir.